Endometrioza – jak sobie pomóc?

Endometrioza jest chorobą dotykającą w Polsce około 10% kobiet w wieku rozrodczym i stanowi ważną przyczynę problemów z płodnością. Dane te mogą być jednak niedoszacowane, gdyż endometrioza jest również chorobą, którą trudno się diagnozuje. Statystycznie, czas diagnozy endometriozy wynosi około 9 lat od momentu pojawienia się pierwszych objawów.

Aby sobie lepiej pomóc i szybciej zauważyć niepokojące objawy, w tym artykule powiemy Ci, czym właściwie jest endometrioza oraz jak działać, żeby pomóc sobie ograniczyć skutki tej poważnej choroby. 

Endometrioza – co to jest?

Endometrioza to choroba, w której dochodzi do pojawienia się endometrium, czyli błony śluzowej macicy, tam, gdzie być jej nie powinno (np. na jajniku, jajowodzie, czy w pęcherzu i jelitach). Zmiany endometrialne reagują na hormony, tak jak normalna tkanka endometrium w macicy, co związane jest z bólem i innymi zaburzeniami w zależności od tego gdzie dojdzie do rozwoju endometriozy.

Endometrioza — przyczyny

Endometrioza jest chorobą rozwijającą się na tle zapalnym, a więc zaangażowany jest w jej rozwój układ odpornościowy. Kobiety z endometriozą cierpią również często na inne choroby o podłożu immunologicznym, np. celiakia, Hashimoto, toczeń, reumatoidalne zapalenie stawów. Endometrioza związana jest także z problemami w metabolizmie estrogenów, które odpowiadają za nieprawidłowy rozrost endometrium oraz z możliwymi nieprawidłowościami w  mikrobiocie jelitowej.

Wiele wskazuje na to, że w rozwoju endometriozy duże znaczenie ma również genetyka. Oznacza to, że jeśli matka ma endometriozę, to jest większa szansa, że jej córka, przy zaistnieniu odpowiednich warunków środowiska, również rozwinie tę chorobę. Co ciekawe, endometrioza wiąże się także z narażeniem na toksyny środowiskowe (np. dioksyny, metale ciężkie i ksenoestrogeny) już w łonie matki, podczas ciąży.

Zaburzenia hormonalne występujące w endometriozie, jak np. bolesne miesiączki, nieregularne miesiączki czy nadmiar estrogenów w II fazie cyklu (tzw. dominacja estrogenowa) rozwijają się jako skutek zaburzeń ogólnoustrojowych, do jakich dochodzi w endometriozie. Niewątpliwie jest to choroba, gdzie wymagane jest działanie holistyczne.

Pocieszające jest to, że wielu przypadkach za pomocą odpowiedniego stylu życia, diety czy suplementacji pacjentka jest w stanie zniwelować ból i znacząco poprawić swój komfort życia.

Dieta w endometriozie

Jeśli chodzi o dietę w endometriozie, należy zaadresować 3 główne aspekty:

1. Wsparcie metabolizmu estrogenów – można to realizować poprzez jedzenie niskoprzetworzone, bogato odżywcze, włączanie do diety warzyw krzyżowych (tj. brokuły, brukselka, kapusta), kiełków brokuła czy większych ilości błonnika pokarmowego (warzywa i produkty pełnoziarniste, babka płesznik) i eliminację alkoholu. W diecie warto uwzględnić źródła choliny (np. jajka, wołowina dobrej jakości) oraz kiszonki i zakwasy.
2. Działanie przeciwzapalne — przywrócenie lub poprawa równowagi w procesach zapalnych to priorytet ze względu na to, że stan zapalny jest dużą składową endometriozy. Warto się skupić przede wszystkim na włączaniu wielu pokarmów będących źródłem antyoksydantów, np. owoce jagodowe, gorzka czekolada (np. 80% kakao), zielonej herbaty. Wsparcie przeciwzapalne może wykazywać również nabiał fermentowany (np. jogurt naturalny) oraz przyprawy (np. oregano, imbir, cynamon cejloński, kurkuma). Ważne są także tłuszcze, tj. oliwa z oliwek jako podstawa, awokado, pestki, orzechy i nasiona. Nie zapominaj, że dieta powinna być przede wszystkim pełnowartościowa! U niektórych pacjentek może okazać się potrzebna eliminacja lub ograniczenie nabiału, pszenicy, glutenu czy np. jajek.
3. Zadbanie o wrażliwość insulinową — insulinooporność zaburza szlaki produkcji i przemian estrogenów i zaburza działanie wątroby. Wzmaga również stan zapalny. Najważniejszymi zaleceniami w tym aspekcie będą: brak podjadania między posiłkami, włączanie źródeł białka i tłuszczu do posiłków, zamiana węglowodanów na razowe (np. żytnie pieczywo na zakwasie, ryż brązowy i czerwony, płatki owsiane górskie lub zwykłe, kasza gryczana) i maksymalne ograniczenie cukru, słodyczy i słodkich napojów. Kluczowa jest również codzienna aktywność fizyczna, bycie w ruchu, a także schudnięcie, jeśli występuje nadwaga lub otyłość.

Więcej na temat diety na bolesne miesiączki przeczytasz w innym artykule na naszym blogu.

Suplementacja w endometriozie

Suplementacja w endometriozie powinna przede wszystkim działać przeciwzapalnie, wspierać pracę wątroby i zapewniać komfort podczas całego cyklu miesiączkowego.

Zdecydowanie ważnym składnikiem w endometriozie jest kurkumina, czyli substancja aktywna kurkumy. Może ona zmniejszać wielkości i aktywność zmian endometrialnych. Obniża ona ilości prozapalnych cytokin i pomaga przywrócić równowagę immunologiczną. Wspiera ona także pracę wątroby w metabolizmie estrogenów, obniża lokalną produkcję estrogenów już w skupiskach endometriozy oraz dba o dobry nastrój. Zmniejsza bolesność skurczów podczas miesiączki i ich obfitość.

Kurkuminę w najlepszej formie i skutecznej dawce znajdziesz w Osana Relief, czyli suplemencie, który został stworzony po to, aby zmniejszyć bóle miesiączkowe i pomóc w osiągnięciu równowagi hormonalnej. 

Kolejnym składnikiem, który musi poznać kobieta z endometriozą są kwasy tłuszczowe omega – 3, które stanowią podstawę przeciwzapalną. Cynk, magnez, witamina B6, witamina E również wykazują korzystne działania w endometriozie i warto je uwzględnić w suplementacji w odpowiednich dawkach i formach.

Ciekawą substancją jest również NAC, czyli N-acetylocysteina, która dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i wspierającym detoksykację wątroby może mieć korzystny wpływ na regulację poziomu estrogenów. Dzięki temu NAC znajduje zastosowanie jako wsparcie w endometriozie, pomagając łagodzić związane z nią dolegliwości. Okazuje się również, że suplementacja witaminą D wiąże się ze znacznie mniejszym dyskomfortem w obrębie miednicy mniejszej u kobiet z endometriozą. Nie należy więc o niej zapominać!

Wszystkie składniki znajdziesz w zestawie Osana Holistic Balance Trio, którą stosują z sukcesami również pacjentki z endometriozą. Przykład naszej klientki Agnieszki, po 30 dniach używania tego zestawu:

"Największą zaletą jest to, że nie potrzebowałam zażyć środka przeciwbolowego podczas 1 dnia miesiaczki, zawsze musiałam wypić nimesil. Był ból ale do wytrzymania, więc naprawdę duża zmiana na plus :)"

Styl życia a endometrioza

Pacjentki z endometriozą powinny również zwrócić uwagę na zmniejszenie narażenia na toksyny środowiskowe (np. dioksyny obecne w mięsie zwierząt i ryb słabej jakości oraz ksenoestrogeny obecne w żywności puszkowanej czy podgrzewanej w plastiku – gotujesz ryż w woreczku? – oraz chociażby w perfumowanych wkładkach, podpaskach i tamponach).
Podstawowym czynnikiem przeciwzapalnym jest również codzienna aktywność fizyczna, której nie może zabraknąć. 

Pacjentki z endometriozą mogą odnieść też duże korzyści ze współpracy z fizjoterapeutą czy osteopatą. Oczywiście, co najważniejsze, pacjentki powinny też korzystać z regularnych konsultacji u lekarza specjalizującego się w endometriozie, aby kontrolować rozwój choroby. 

Czy możliwe jest wyleczenie endometriozy?

Obecnie nie ma leku na endometriozę. Wiele pacjentek decyduje się na operację, jednak nie jest to leczenie, a działanie objawowe, które najczęściej wiąże się z dużą ulgą w bólu i poprawą płodności. Operacja zmniejsza też ilość cytokin prozapalnych w miednicy mniejszej. Oczywiście są też leki, które mogą być wykorzystane przez lekarza w terapii endometriozy. O konieczności ich włączenia decyduje lekarz specjalizujący się w endometriozie.

W endometriozie chodzi przede wszystkim o działanie przeciwzapalne, które zostało przedstawione powyżej. Może to zahamować rozwój choroby i ulżyć w przykrych objawach endometriozy. Wiąże się to ze zmianą diety i stylem życia oraz włączeniem odpowiedniej suplementacji.

Podsumowanie

O ile sama endometrioza to poważna choroba, aktualnie nieuleczalna, to warto wiedzieć, że pacjentka z endometriozą ma wiele dróg mogących pomóc jej w poprawie komfortu życia. Podobnie jak w przypadku większości chorób dotykających układ hormonalny pole do działań jest duże i przy odpowiednim zaopiekowaniu pacjentki można osiągnąć satysfakcjonujące efekty w łagodzeniu objawów endometriozy. 

W walce z endometriozą warto sięgnąć po Osanę Relief lub zestaw Osana Holistic Balance Trio, ponieważ zawiera ona substancje łagodzące jej objawy. Wszystkie składniki mają również optymalne formy i dawki, dla najlepszych efektów. Daj sobie pomóc!

 

Bibliografia:

1. Ludański, P., Szansa dla milionów kobiet. Ruszają prace nad testem na endometriozę., Warszawski Uniwersytet Medyczny. Opublikowano: 02.07.2021. Pobrano z https://www.wum.edu.pl/node/15972.

2. Králíčková M, Vetvicka V. Immunological aspects of endometriosis: a review. Ann Transl Med. 2015 Jul;3(11):153. doi: 10.3978/j.issn.2305-5839.2015.06.08. PMID: 26244140; PMCID: PMC4499658.

3. Matalliotakis IM, Arici A, Cakmak H, Goumenou AG, Koumantakis G, Mahutte NG. Familial aggregation of endometriosis in the Yale Series. Arch Gynecol Obstet. 2008 Dec;278(6):507-11. doi: 10.1007/s00404-008-0644-1. Epub 2008 May 1. PMID: 18449556.

4. Ser HL, Au Yong SJ, Shafiee MN, Mokhtar NM, Ali RAR. Current Updates on the Role of Microbiome in Endometriosis: A Narrative Review. Microorganisms. 2023 Jan 31;11(2):360. doi: 10.3390/microorganisms11020360. PMID: 36838325; PMCID: PMC9962481.

5. Zhang Y, Cao H, Yu Z, Peng HY, Zhang CJ. Curcumin inhibits endometriosis endometrial cells by reducing estradiol production. Iran J Reprod Med. 2013 May;11(5):415-22. PMID: 24639774; PMCID: PMC3941414.

6. Jana S, Paul S, Swarnakar S. Curcumin as anti-endometriotic agent: implication of MMP-3 and intrinsic apoptotic pathway. Biochem Pharmacol. 2012 Mar 15;83(6):797-804. doi: 10.1016/j.bcp.2011.12.030. Epub 2011 Dec 29. PMID: 22227273.

7. Messalli EM, Schettino MT, Mainini G, Ercolano S, Fuschillo G, Falcone F, Esposito E, Di Donna MC, De Franciscis P, Torella M. The possible role of zinc in the etiopathogenesis of endometriosis. Clin Exp Obstet Gynecol. 2014;41(5):541-6. PMID: 25864256.

8. Yalçın Bahat P, Ayhan I, Üreyen Özdemir E, İnceboz Ü, Oral E. Dietary supplements for treatment of endometriosis: A review. Acta Biomed. 2022 Mar 14;93(1):e2022159. doi: 10.23750/abm.v93i1.11237. PMID: 35315418; PMCID: PMC8972862.

9. Kaur K. Allahbadia G. An update on pathophysiology and medical management of endometriosis’ Advances in Reproductive Sciences, 2016.

10. Wójcik M, Szczepaniak R, Placek K. Physiotherapy Management in Endometriosis. Int J Environ Res Public Health. 2022 Dec 2;19(23):16148. doi: 10.3390/ijerph192316148. PMID: 36498220; PMCID: PMC9740037.

11. Kim BG, Kim JW, Kim SM, Go RE, Hwang KA, Choi KC. 3,3'-Diindolylmethane Suppressed Cyprodinil-Induced Epithelial-Mesenchymal Transition and Metastatic-Related Behaviors of Human Endometrial Ishikawa Cells via an Estrogen Receptor-Dependent Pathway. Int J Mol Sci. 2018 Jan 8;19(1):189. doi: 10.3390/ijms19010189. PMID: 29316692; PMCID: PMC5796138.