Przyczyny bolesnych miesiączek okiem dietetyka klinicznego

Niestety wciąż niewiele kobiet zdaje sobie sprawę, że miesiączki NIGDY nie powinny boleć, chyba że jest to nasza pierwsza miesiączka w życiu. Jeśli podczas menstruacji doświadczasz bólów w okolicy miednicy lub lędźwi czy mocnych skurczów brzucha, to wiedz, że to nie jest naturalne i ma swoje przyczyny! W tym artykule dowiesz się co może wywoływać ból i dyskomfort w trakcie okresu i jak sobie z nim radzić.

Równowaga hormonalna — co to?

Bolesne miesiączki (inaczej zwane też dysmenorrhea) mogą być oznaką, że Twój organizm utracił możliwość utrzymania równowagi hormonalnej. Jest to jedna z ich najczęstszych przyczyn. Równowaga hormonalna to stan, w którym miesiączki są regularne, niebolesne i generalnie bezproblemowe. Ważnym wyznacznikiem równowagi hormonalnej jest również występowanie owulacji w cyklach miesiączkowych. Objawy tj. trądzik, wypadanie włosów, czarne włoski na ciele, brak energii (mimo przespanych nocy) również mogą świadczyć o braku równowagi hormonalnej.

Przyczyny ginekologiczne bolesnych miesiączek

Pamiętaj, że jeśli cokolwiek niepokoi Cię w Twoim stanie zdrowia zachęcam do konsultacji z lekarzem. Uciążliwy ból miesiączkowy może być spowodowany przez m.in:

• endometriozę,
• polipy macicy,
• mięśniaki macicy,
• stan zapalny w obrębie miednicy mniejszej (np. zapalenia przydatków – przebiegające najczęściej z wysoką temperaturą),
• niedoczynność tarczycy i Hashimoto.

Jak widać, takich przypadłości może być wiele i dlatego warto się regularnie badać. 

Na szczęście dobra wiadomość jest taka, że poza interwencją lekarza - która jest istotna, a w niektórych przypadkach konieczna - możesz poprzez odpowiednią dietę i suplementację, wspomóc organizm tak, by całkowicie wyeliminować PMS czy bolesne miesiączki.

Bolesne miesiączki – dominacja estrogenowa

Dominacja estrogenowa to kolejna możliwa przyczyna wywołująca ból podczas miesiączki. Dzieje się tak dlatego, ponieważ estrogeny w nadmiarze w II fazie cyklu, zaburzają równowagę hormonalną oraz zapalną (potęgują stan zapalny poprzez, chociażby wpływ na histaminę). To wszystko powoduje, że narastająca śluzówka w macicy w II fazie cyklu jest bardziej pogrubiona i unaczyniona, co może prowadzić do większych dolegliwości bólowych. 

Do dominacji estrogenowej predysponuje również nadmiar tzw. ksenoestrogenów i mikroplastiku w środowisku. To wszystko substancje, które „udają” nasze estrogeny, a ich działanie może być nawet dużo silniejsze niż naszych naturalnych estrogenów!

Bolesne miesiączki – przyczyny związane ze stylem życia

Dieta

Pewnie Cię zaskoczę, ale to co jesz realnie może wpływać na Twoją miesiączkę. Wszystko przez to, że bolesne miesiączki mają swoją przyczynę głównie w nieprawidłowym wydzielaniu prostaglandyn, czyli cząsteczek prozapalnych. Tak się składa, że za pomocą odpowiednio zbilansowanej i odżywczej diety, jesteś w stanie modyfikować ich wydzielanie — nawet jeśli przyczyna bolesnych miesiączek leży u Ciebie w kwestiach ginekologicznych! Dieta również łagodzi stany zapalne i tym samym łagodzi ból podczas okresu.

Dieta nasilająca bolesne miesiączki to dieta prozapalna, czyli wysoko przetworzona, pełna cukru i przetworzonych tłuszczów roślinnych. Jest to dieta w modelu tzw. „diety zachodniej”, która obfituje w słodycze, „szybką żywność”. Zastanów się, czy na co dzień w Twojej diecie nie pojawiają się takie produkty.

Dieta łagodząca bóle miesiączkowe, to z kolei dieta dobrze zbilansowana (nie zapominaj o źródłach białka w posiłkach!), pełna kolorowych warzyw i owoców oraz zdrowych tłuszczy (np. oliwa z oliwek, awokado). Wybieraj również warzywa krzyżowe (tj. brokuły, kapusty, brukselkę, kalafior, kalarepę), które są kluczowym elementem w diecie przy bolesnych miesiączkach.

Więcej na temat diety w bolesnych miesiączkach przeczytasz w tym artykule.

Niedobory pokarmowe 

Niestety niedobory pokarmowe są dość powszechne, szczególnie w dzisiejszym świecie pełnym sztucznej i ubogiej w witaminy żywności. Na pewno warto zwrócić uwagę na niedobory np. kwasów tłuszczowych omega-3, witaminy D, cynku, magnezu, a także na niedobory witaminy E, witamin z grupy B, np. witaminy B6. Są to wszystko składniki bezpośrednio zaangażowane w zarządzanie stanem zapalnym i w prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu (np. wspierają pracę wątroby).

Kwasy tłuszczowe omega-3 znajdziesz głównie w tłustych rybach, cynk w mięsie i pełnoziarnistych produktach zbożowych, magnez w brokułach, pestkach, gorzkiej czekoladzie i kakao, witaminę E w prozdrowotnych olejach i awokado, witaminy z grupy B np. w nabiale, strączkach i pełnoziarnistych produktach zbożowych.

Więcej na temat suplementacji na bolesne miesiączki przeczytasz w tym artykule.

Zaburzenia jelitowe 

Niestety, ale kobiety borykające się z wszelkimi dysbiozami czy infekcjami w jelitach (np. SIBO, infekcje pasożytnicze i grzybicze) mogą być bardziej narażone na bolesne miesiączki. Dzieje się tak dlatego, że mikrobioty jelita są zaangażowane w:

1. Prawidłowe wydalanie niepotrzebnych metabolitów i estrogenów.

2. Działanie układu odpornościowego, a więc również w działanie przeciwzapalne, a w przypadku nieprawidłowości - w działania prozapalne.

Także jeśli borykasz się z problemami z jelitami, tj. wzdęcia, zaparcia, biegunki, bóle brzucha i cierpisz na bolesne miesiączki, warto przede wszystkim zająć się kwestią diagnostyki i leczenia zaburzeń jelitowych.

Inne przyczyny bolesnych miesiączek

Stres i brak snu

Są to czynniki, które będą wpływać negatywnie na pracę Twojego układu hormonalnego. Przeciążenie i brak regeneracji to nie są dobre warunki dla pracy kobiecych hormonów. Nadmierny stres jest w stanie „wyłączyć” cykl miesiączkowy lub spowodować brak owulacji czy chociażby nieregularne i bolesne miesiączki.

Hormony stresu tj. kortyzol produkowane są z tych samych składników, co żeńskie hormony płciowe. Nadmiar kortyzolu (jako skutek stresu czy zarwanych nocek) będzie podkradać substraty, które potrzebne są dla Twojej równowagi hormonalnej.

Pamiętaj, że brak snu lub zaburzony cykl dobowy, to ostatecznie stres dla organizmu, więc efekt może być podobny.

Palenie papierosów i picie alkoholu

To wszystko czynniki działające silnie prozapalnie, co oznacza, że zwiększają wytwarzanie wolnych rodników tlenowych. Zarówno alkohol jak i palenie papierosów będą obciążać również wątrobę, która jest niezbędna dla prawidłowego metabolizmu hormonów płciowych (np. estrogenów).

Niska aktywność fizyczna

Siedzący tryb życia i brak ruchu mogą być także przyczyną bolesnych miesiączek. Pamiętaj, że aktywność fizyczna to angażowanie mięśni do pracy, a bóle skurczowe, które możesz odczuwać w trakcie okresu, to właśnie zasługa nieprawidłowo pracujących mięśni. Codzienna aktywność fizyczna będzie sprzyjała relaksacji. Można powiedzieć, że jest również naszym naturalnych „środkiem przeciwzapalnym”. Codzienny ruch, nawet w postaci krótkich spacerów czy jazdy rowerem, może przynieść pozytywne efekty dla Twojego organizmu (nie tylko w kontekście bolesnych miesiączek).

Napięcia w ciele

Istnieją badania naukowe mówiące o tym, że pomoc fizjoterapeutyczna również może znacząco Ci pomóc. Wszystko dlatego, że napięcia w okolicy miednicy, mogą przełożyć się następnie na nieprawidłową aktywność skurczową podczas miesiączki, co zwiększa ból i dyskomfort.

Podsumowanie

Jak sama widzisz istnieje wiele prawdopodobnych przyczyn bolesnych miesiączek. Mam nadzieję, że ten artykuł dał Ci większą perspektywę na to, jak działają nasze kobiece organizmy i jak istotne jest doprowadzenie i utrzymanie równowagi hormonalnej. Nigdy nie daj sobie wmówić, że bolesne miesiączki to “Twoja uroda” i “tak po prostu masz”. Czas obalić te stereotypy i zadbać o siebie!

Niezmiennie polecam Ci z Zestaw Holistic Balance Trio, które są rewolucyjnym połączeniem z myślą o wsparciu przy bolesnych miesiączkach. Zawiera odpowiednie formy i ilości składników, które mają udowodniony korzystny wpływ dla równowagi hormonalnej i łagodzenia dolegliwości miesiączkowych.

W tym zestawie znajdziesz odpowiednią dawkę kwasów tłuszczowych omega-3 wysokiej jakości, magnez w najlepiej przyswajalnej formie, wysokodostępną kurkuminę, witaminę E w formie aktywnych tokotrieloli i tokoferoli, cynk, witaminę B6 i witaminę D. To wszystko pozwoli Ci poczuć ulgę i będzie wsparciem w drodze do równowagi hormonalnej!

Bibliografia:

1. Harel Z, Biro FM, Kottenhahn RK, Rosenthal SL. Supplementation with omega-3 polyunsaturated fatty acids in the management of dysmenorrhea in adolescents. Am J Obstet Gynecol. 1996 Apr;174(4):1335-8. doi: 10.1016/s0002-9378(96)70681-6. PMID: 8623866.

2. Ser HL, Au Yong SJ, Shafiee MN, Mokhtar NM, Ali RAR. Current Updates on the Role of Microbiome in Endometriosis: A Narrative Review. Microorganisms. 2023 Jan 31;11(2):360. doi: 10.3390/microorganisms11020360. PMID: 36838325; PMCID: PMC9962481

3. Barassi G, Bellomo RG, Porreca A, Di Felice PA, Prosperi L, Saggini R. Somato-Visceral Effects in the Treatment of Dysmenorrhea: Neuromuscular Manual Therapy and Standard Pharmacological Treatment. J Altern Complement Med. 2018 Mar;24(3):291-299. doi: 10.1089/acm.2017.0182. Epub 2017 Nov 14. PMID: 29135277.

4. Eby GA. Zinc treatment prevents dysmenorrhea. Med Hypotheses. 2007;69(2):297-301. doi: 10.1016/j.mehy.2006.12.009. Epub 2007 Feb 7. PMID: 17289285.

5. Amzajerdi, A., Keshavarz, M., Ghorbali, E. et al. The effect of vitamin D on the severity of dysmenorrhea and menstrual blood loss: a randomized clinical trial. BMC Women’s Health 23, 138 (2023). https://doi.org/10.1186/s12905-023-02284-5  

6. Facchinetti F, Borella P, Sances G, Fioroni L, Nappi RE, Genazzani AR. Oral magnesium successfully relieves premenstrual mood changes. Obstet Gynecol. 1991 Aug;78(2):177-81. PMID: 2067759.

7. Godínez-Martínez E, Santillán R, Sámano R, Chico-Barba G, Tolentino MC, Hernández-Pineda J. Effectiveness of 3,3'-Diindolylmethane Supplements on Favoring the Benign Estrogen Metabolism Pathway and Decreasing Body Fat in Premenopausal Women. Nutr Cancer. 2023;75(2):510-519. doi: 10.1080/01635581.2022.2123535. Epub 2022 Sep 15. PMID: 36111381.